Karjalan tašavallan kanšallini musejo valmisti Puanajärven hävinnyöt kylät -näyttelyn yheššä Puanajärven kanšallispuisson kera. Näyttelyn huomijon pistehenä on muinen nykyaikasen Puanajärven puisson alovehella šijottunuijen karjalaisien Vartiolammin ta Oulankan kylien istorija.
— Oulanka šiirrettih ta hukutettih Kuman vesivoimalan rakentamisen aikana vuotena 1962. Vartiolampi hävitettih Šuuren Isänmuallisen šovan vuosina. Yhen versijan mukah kylä poltettih šakšalaiset. Toisen versijan mukah, šakšalaiset tultih Oulankah, a šiinä elänyöt vanhauškoset jouvuttih jättämäh kylä. Šen jälkeh kun neuvoštoliittolaiset šotilahat karkotettih šakšalaisie, starovierat myöššyttih kyläh ta poltettih še, šentäh kun hyö piettih šitä pakanoitettuna paikkana, kerto Karjalan tašavallan kanšallini musejon johtaja Mihail Gol’denberg.
Nykyjäh Puanajärven kanšallispuisson vierahilla näytetäh entistä Vartiolammin kylyä ta tietä, kumpani yhisti kakši kylyä, kerrotah niijen maijen eläjistä ta istorijašta.
Näyttelyn pohjana on Puanajärven kanšallispuisson materialit ta musejon oma ainehisto. Šamoin erähie valokuvie anto Venäjän etnografini musejo.
Näyttely kertou Piäjärven lähellä olijien alovehien elottamisen istorijašta, kylien henkiseštä ta talouvellisešta elämäštä, šuomelaisien tutkijien matoista 1800-1900-luvulla, Kanšalaisšovan ta Šuuren Isänmuallisen šovan vuosista, Oulankašša šyntynyistä kuulusista ihmisistä – runonlaulajašta Marina Takalošta ta taiteilijašta Osmo Borodkinista.
Petroskoissa näyttely rupieu toimimah šulakuun 21. päiväh šuaten, min jälkeh šitä esitetäh Karjalan toisissa musejoissa.
Aihiešta voit lukie niise vepšäkši.