Roindumuan paikannimet ollah tuttavat
Anastasija Afanasjeva on rodivunnuh muinazeh karjalazeh Veškelyksen kyläh. Školan loppiettuu neidine lähti opastumah Petroskoin valdivonyliopistoh, kus Baltiekkumeren kielien da kul’tuuran tiedokunnal opastui suomen da karjalan kieldy. Anastasija Afanasjeva loppi Baltiekkumeren filolougien ozaston vuvvennu 2015. Samannu vuon häi rubei opastamah sit ozastos karjalan da suomen kieldy. Nygöi Anastasija on Petroskoin valdivonyliopiston Baltiekkumeren filolougien ozaston vahnembi opastai, häi pidäygi Karjalan Rahvahan Liiton tyves ruadajii karjalan kielen kursiloi. Vuvvennu 2016 Anastasija Afanasjeva rubei opastumah Ven’an tiedoakadeemien Karjalan tiedokeskuksen Kielen, literatuuran da histourien instituutan aspirantuuras. Paikannimistyö Anastasija rubei tutkimah jo školas.
– Silloi oman opastajan Natalja Larionovanke minä tutkin Veškelyksen histouriedu da vähäzel paikannimistyö. Myö keräimmö tieduo paikallizis eläjis da käytimmö kylän arhiivua. Tuatan da Natalja Valerjevananke ajelimmogi Veškelyksen lähikylii myöte da fotografiiruičimmo erilazii paikkoi, vahnoi taloloi da kirikkölöi. Školas opastujes yhtyin erilazih konferensieloih, saneli Anastasija Afanasjeva.
Yliopistos opastujes Anastasija jatkoi tutkimusruaduo professoru Irma Mullozen johtol. Anastasija kirjutti da puolisti karjalan kielel kirjutetun diploman, kuduas tutki Veškelyksen kylän paikannimilöi. Aspirantuurah piästyy professoru Irma Mullozen johtol Anastasija rubei tutkimah suurembastu alovehtu – Siämärven paikannimistyö. Siämärven paikannimistö karjalan murdehien rajal -nimizes väitöskirjas Anastasija tutki Siämärven lohkon kylien, peldoloin, järvilöin da toizien paikoin nimilöi.
– Olen hyväs mieles, ku opastuin aspirantuuras juuri Irma Ivanovnan johtol. Irma Ivanovnan on kuulužu paikannimistön tutkii. Myö yhtes kävimmö tutkimusmatkoih Siämärven lohkon da Anuksen piirin kylih. Kiitän Irma Ivanovnua kaikes, saneli Anastasija.
Materjualoi väitöskirjah niškoi Anastasija ečči tutkimusmatkois kylien myöte, arhiivois da Tiedokeskuksen paikannimistön kartotiekas. Kielen, literatuuran da histourien instituutan kielitiijön ozaston kartotiekas on läs 300 000 paikannimie. Anastasija kaččeli läs 3 000 paikannimie. Karjalan Kanzallizes arhiivas tiedonaine kaččeli niittylöin nimilöi. Arhiivoispäi suaduloin tiedoloin mugah sai tiijustua paikannimilöin muodoloin hronolougiedu.
– Siämärven paikannimistön tutkindu on mieldykiinittäi ruado, enne kaikkie Veškelyksen da Meččilän lohkot. Nämmien kylien alovehii tiijän lapsusaijas, kävyin sinne marjah da kalah. Meččeläsgi pagizuttelin omua died’oidu da kylän vahnimii eläjii Irina Zaitsevua, kudai opasti školas vie minun tuattua. Mielihyväl sellitän eri paikannimilöin alguperii omahizile, kerdoi Anastasija Afanasjeva.
– Suaduloin tiedoloin mugah myö tiijustimmo, ku Siämärvi on sijoitannuhes kaiken kolmen piämurdehien rajal – livvin, vienankarjalan da lyydin. Se nägyygi paikannimilöis. Ruavon erähii tarkoituksii oli löydiä vepsäläzien jälgie Siämärven paikannimilöis, ga sidä emmo löydänyh. Tuliel aigua tutkimusruado voibi jatkua ielleh da vie eččie vepsäläzien jälgii, sellittäy Anastasija.
Puaksumbi toizii Siämärven lohkol löytäh kaksiozahizet paikannimet. Sanommo, Särgilahti, kus “lahti” on piäsana da “särgi” on atribuuttusana. Siämärven paikannimistös ongi äijy Lu-loppustu paikannimie, sanommo, Jessoilu da Padroilu. Tavan mugah lu-loppuzet paikannimet roittih ristikanzoin nimilöis, ku, sanommo, Jessoi da Padroi.
– Tutkie paikannimilöi on tärgei, ku paikannimet säilyttäs. Tutkijes myö lövvimmö uuzii sanoigi, kudualoi nygöi niken ei käytä, ga net “eletäh” vie paikannimilöis. Sanommo, lövvimmö alho-sanan, kudai tarkoittau alanguo. Se sana tuli livvin murdeheh vienankarjalazispäi, on varmu Anastasija.
Anastasija rubieu jatkamah omua tutkimusruaduo. Pluanois on ielleh jullata kirjutuksii tiedožurnualois da yhtyö erilazih konferensieloih. Lähiaigua pluanois on valmistua kirjutus, ei-kalenduarizis ristikanzoin nimilöis da niilöin käytändäs paikannimistös. Moizih nimih kuuluu, sanommo, Höngy (muga sanotah mielettömäs ristikanzas), Lihapiä (laškas ristikanzas) da Pöhö (lihavas ristikanzas).
