“Meile ei ole vierastu. Meil kai ollah omat”
Uvven vuvven pruazniekoin aigah yhtes Rauhažan taivahan puoles -frontukonsertujoukkoh kuulujienke minul puutui kävvä erillizen voinuoperatsien alovehel. Lähtimmö sinne kolmei vedämäh uvvenvuvven lahjoi da tuomazii omahizispäi saldatoile, hyvittelemäh heidy Uvven vuvvenke.
Loittozeh matkah šuoriin ylen terväh, konzu tiijustin ku frontukonsertujoukon ohjuaju Aleksandr Pšennikov lähtöy sinne Pakkasukonnu, šouferikse ottau minun ukon da eččiy Lumineičoidu. Miehet puaksuh kävväh moizih matkoih, minul tämä oli enzimäine kerdu. Žurnalistannu olles tahtoin omin silmin nähtä, kui sie eletäh rahvas. Kävvä puutui moneh kohtah Kurskan, Belgorodan, Voronežan alovehel, Luganskan da Donetskan rahvahan tazavallois. Matku kesti ynnällizen nedälin, ajoimmo mašinal enämbi viitty tuhattu kilometrii da vähilleh joga päiviä olimmo yödy uvves kohtas.
Enzimäine kohtu, kunne pidi jättiä lahjat, oli Kurskan aloveh. Olimmo Sudža-linnan lähäl, oligo matkua sinne vähästy piäl 60 kilometrin. Ajajes näimmö mondu skouroin mašinua, net kiirehtettih bol’niččah. Sinä piän ammuttih L’govan linnua, kudai on Ukrainan rajan lähäl. Vastavuimmo saldatoinke jo illal, pimies, dorogupieles. Hyö tuldih ottamah tuomazii sovittuh paikkah omil mašinoil. Oligo hyviä mieldy omamualazien nähtyy! Annoimmo heile magiedu, n’amuu, suolastu da veresty ruskiedu kalua da vie ližäkse Priäžän lapsien kirjutettuloi otkritkoi da Terveniči-kylän eläjien azuttuloi ributyttizii vardoimah miehii pahas da surmas.
Lahjat autettih kerätä karjalazet biznesmiehet da rahvas Petroskoil, Kondupohjas, Priäžän da Louhen piirilöispäi. Keral meil oli medikamentua gospitaliloih niškoi, lämmiä sobua saldatoile, kuda-midä ruadobrujua — kaikkie, midä sie kyzyttih. Uvvenvuvven lahjat da Karjalan Pakkasukon sydämellizet toivomukset ližättih hyviä mieldy.
— Passibo suuri! Työ oletto enzimäzet, ket toitto meile lahjua. Meijän miehet ihastutah ylen äijäl, ihastuksis sanoi yksi mies.
Lina da Aleksandr Minakovat eletäh kyläs Kurskan lähäl. Myöhä illal tulimmo heile purgamah erähii juaššiekkoi da huavoloi. Minakovat jo läs kolmie vuottu autetah sodamiehii. Enzimäi kerättih da viettih abuu Belgorodan alovehel. Kezäl, konzu voinu tuli heijän randah, ruvettih yöt da päivät ruadamah omas kyläs. Hyö syötetäh, pezetetäh saldattoi omas kois, pestäh heijän sobua, kerätäh abuu, kaikkie, midä pidäy.
— Meile ei ole vierastu. Kai miehet ollah omat, kaikkii autammo, mil voimmo, keriämmö jen’gua, medikamentua, sobua. Algaimmo kevätkuus 2022. Kerran ajoin linnaspäi, näin laukas saldattoi, hyö opittih ostua syömisty, ga ei täydynyh jen’gua. Otetah mintahto tavaran, kačotah hindu dai pannah järilleh. Hyö lähtiettih, a minä ostin kalbassuu, magiedu sajendettuu maiduo, n’amuu, maksoin da jätin kassale, kyzyin andua heile, konzu tullah uvvessah.Tulin kodih da sanoin ukole. Häi vastai: “Hyvin ruavoit, mugai pidäy”, sanou Lina. Hänen muamah Nadežda joga päiviä ajau Kurskaspäi keittämäh syömisty saldatoile. Saša-ukko moneh kerdah on käynnyh vedämäh abuu heile.
— Etgo varua? kyzyin miehel.
— Varuan joga kerdua, ga en voi olla käymättäh sinne. Kenbo lähtöy, ku minä en lähtene, vastuau Saša.
Meijän tulduu Minakovoin kyläh kuului aiga pamahtus.
— Se rakiettu libo tundematoi lendoaparuattu lendi, sellitti Saša, — Sie, kunne minä olen käynnyh, voibi diversantujoukkogi tulla vastah, dai ambuo voijah ilmaspäi.
Saša da Lina tahtottas, ku teriämbä tulis voitto, ku saldatat teriämbä lähtiettäs omih kodiloih. Mugai Borisovkan eläjät, volont’orat Svetlana Jakovleva da Galina Kiričkova ylen äijäl vuotetah voinan loppuu da voittuo. Borisovka on piirikeskus Belgorodan alovehel, Ukrainan rajassah on vaigu 17 kilometrii. Tulimmo Borisovkah 31. talvikuudu huondeksel. Rahvastu pihal oli äijy, käveltih ostoksil laukkoi myö. Avtoubusoin azetundukohtis näimmö betonahizet kovat, kunne rahvahal pidäy peittyö ammundan aigah. Nikus emmo nähnyh uvvenvuvven kuustu da čomenduksii. Ei olluh niidy Svetlana Jakovlevan koisgi.
— Ei ole himuo azettua uvvenvuvven kuuzahastu, ei ole himuo pruaznuija. Olemmo kaikin ylen äijäl väzynyh, sanou Svetlana. Svetlana ruadau kazvattajannu lapsienpäivykois. Ruavon ližäkse alalleh keittäy saldatoile syömisty da keriäy heile abuu. Mugai Uvvekse vuvvekse kahtele joukole, oppikkuattos duumaija — 120 hengele, varusti pruazniekkusyömisty. Kaksi kerdua yhtes hänenke käimmö vedämäh omiigi tuomazii, da joga kerral Svetlanan mašin oli täyzi: eri luaduu saluattua, piiraidu, marjuvetty, lihua, n’amuu da mandariinua.
— Keitimmö da pastoimmo kahtei kogo yön, anna meijän miehil on putin pruazniekku. Meil pidäy heidy kannattua da auttua, se on meijän ruado, meijän velgu, sanou Svetlana.
Vastavuimmo miehienke pedäimečikös. Kukastu kummua! Hyö ei smietitty nähtä tovellistu Pakkasukkuo da ylen äijäl hämmästyttih kuultuu ku tulimmo loittuopäi hyvittelemäh heidy da jagamah lahjoi.
— Suuret passibot ruskielois kalois. Minä kois niidy en ole syönnyh, ga hos täs opittelen! Anna uuzi vuozi tuou meile kaikile voiton, sanoi eräs sodamies.
